gdow

Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gdowie

Przywilej wystawiony przez króla Władysława III Jagiellończyka (Warneńczyka) 1 lipca 1443 r. w Budzie zaginął. Odnaleziony został wiele lat po śmierci króla w Gdańsku. Przywilej Władysława III potwierdził król Zygmunt August dokumentem z 20 marca 1564 r. wydanym w Warszawie. Potwierdzili go również kolejni władcy: August II Mocny dokumentem z 11 grudnia 1724 r. oraz jego syn August II Sas dokumentem z 26 maja 1755 r.

Przywileje spisane są po łacinie, a ich polskie tłumaczenie brzmi: „W młodym wieku gdy zwątpiliśmy o naszym życiu uczyniwszy dla tego kościoła Dziewicy w Gdowie votum, życie odzyskaliśmy a później w niepołomickiej puszczy oddawszy się polowaniu narażeni na niebezpieczeństwo, przyrzekłszy uczynić votum dla tego kościoła w Gdowie znaleźliśmy prostą drogę, pozbawioną niebezpieczeństw i zostaliśmy ocaleni. Przeto winni za łaskę tą względem Dziewicy Maryi Pani naszej, wyznaczamy na stałe po wieczne czasy z dóbr królewskich niepołomickich wypłatę coroczną dla wymienionego kościoła w Gdowie, jego plebanowi w poszczególnych latach osobiście - oczywiście jakiemukolwiek, w święto Narodzenia Świętej Marii (8 września): jelenia największego i najlepszego w Puszczy Niepołomickiej, 17 marek szerokich groszy praskich, po zakończeniu, zimy pod groźbą dostarczyć temu kościołowi i plebanowi teraz i na wieczne czasy 30 drzew sosen z pniami i gałęziami, 5 dębów z pniami i gałęziami, potwierdzając to pieczęcią o co trudził się będzie starosta niepołomicki”.

Zapis ten został zredukowany przez Augusta II Mocnego w 1724 r. do 800 zł polskich, a po I rozbiorze Polski cesarz austriacki Franciszek Józef zamienił go na 84 florenów.

W końcu XVI w. gdowska parafia obejmowała następujące wioski: Gdów - siedziba parafii, Bielczyce (ob. Bilczyce), Fałkowice, Grzybowa, Kędzierzynka, Kunice, Kwapinka, Podolany, Stadniki, Stryszowa, Zagórzany, Zalesiany i Zręczyce.

Foto © Urząd Gminy Gdów

Rozbudowywany w XV i XVII w. kościół ominęły jakieś większe nieszczęścia i przetrwał w nienaruszonym stanie do początków XVIII w. Dopiero wtedy dotknęły go niszczycielskie plagi tj. pożary, które miały miejsce w 1701, 1705, 1790 r. Pożar w 1705 r. zniszczył dach, wnętrze kościoła oraz obraz Matki Boskiej Gdowskiej.